Yükseköğretim Hukuku

Yükseköğretim hukuku, doçentlik, diploma denklik, akademik kadro, akademik disiplin soruşturmaları ve eğitim öğretim konuları başta olmak üzere yükseköğretim süreçlerinde ortaya çıkan uyuşmazlıkları incelemektedir. Yükseköğretim mevzuatı spesifik konuları ihtiva ettiğinden bu alana özgü hususları ve akademik süreçleri bilen, kurulların ve üniversitelerin çalışma şekillerine hakim olmayı gerektirmektedir.

Doçentlik davaları kapsamında etik inceleme, asgari koşullar ve eser inceleme itirazları; diploma denklik davaları kapsamında lisans, yüksek lisans ve doktora diplomalarının denklikleri ile ilgili uyuşmazlıklar; akademik kadro davaları kapsamında kişiye özel akademik kadro atamaları ve CV bakımından önce olmayan kişilerin atanmasına karşı atamalar; akademik disiplin soruşturmaları davaları kapsamında yükseköğretim disiplin soruşturmaları ve yükseköğretim ceza soruşturmaları süreçleri başlıca konuları oluşturmaktadır.

Yükseköğretim hukuku konularında hukuki danışmanlık veren uzmanlar yükseköğretim avukatı olarak isimlendirilebilir. Yükseköğretim avukatının sunduğu hizmetler, doçentlik, diploma denklik, akademik kadro, akademik disiplin soruşturmaları ve eğitim öğretim konularında idarelere yapılacak başvurular, başvuru sonucu çıkan kararlara itirazlar ve yükseköğretim konulu işlemlere karşı açılacak davalar olarak düşünülebilir.

Yükseköğretim avukatının Yükseköğretim Kurulu, Üniversitelerarası Kurul, Tubitak ve Üniversitelerin kadro ve disiplin işlerinin uygulamasına hakim olduğu söylenebilir. Bu kurumların YÖK'ten kadro açma talepleri ve teamülleri, disiplin soruşturmacısının uygulamaları, proje başvuru ve sonuçları gibi hususlar dikkatle takip edilmesi gereken konulardır.

Doçentlik davaları Üniversitelerarası Kurul Başkanlığına karşı doçentlik başvurusunun reddi kararına karşı 60 gün içinde mahkemeye verilecek dilekçe ile açılır. Doçentlik başvurusunun iptali kararına itiraz ve dava hakkı birçok doçent adayı tarafından sıkça kullanılmaktadır.

Doçentlik başvuru sonucuna itiraz dilekçesi için bir gün düzenlemesi bulunmamakla birlikte işlem tesisinden sonra 60 gün içinde verilmelidir. Doçentlik sonucuna itiraz etik ihlal kararı ile ilgili, doçentlik başvurusunun asgari şartları taşımamasından kaynaklı iptali ile ilgili ya da eser incelemeden başarısızlıkla ilgili olabilir.

Diploma denklik davaları, ön lisans, lisans ve yüksek lisans dereceleri için yök diploma denklik başvurusu sonucu, doktora ve üstü dereceler için üak denklik başvurusu sonucu ortaya çıkan uyuşmazlıklardan kaynaklanmaktadır. Doçentlik ve profesörlük denklik süreçleri nadire işlemlerden olduğundan diploma denklik itirazları ve diploma denklik itirazları davaları ağırlıklı olarak yök lisans denklik davaları ve doktora denklik davaları olarak karşımıza çıkmaktadır.

YÖK denklik davaları ve itirazları kapsamında alınan eğitimin örgün olup olmadığı, üniversitenin tanınıp tanınmadığı, eğitimin içerik ve düzeyinin yeterliliği, yurt dışında kalış süresinin yetersizliği gibi konular gündeme gelmektedir. ÜAK doktora denklik davaları ve itirazları kapsamında ise "Yurtdışında Alınan Doktora, Sanatta Yeterlik, Doçentlik, Profesörlük Unvanlarının Değerlendirilmesine İlişkin Usul Ve Esaslar" kapsamında inceleme yapılmakta ve son dönemde sosyal bilimler için 200 gün, fen bilimleri için 300 gün ve sağlık bilimleri için 400 gün yurt dışında kalış süresinden kaynaklı davalar söz konusu olabilmektedir.

Akademik kadro davaları, araştırma görevlisi kadrosu, doktor öğretim üyesi kadrosu ve diğer öğretim üyesi kadrolarına alımlar için açılan ilanlara başvuru yapanlar tarafından açılan davalardır. Bu davalar bilim sınavının haksız sonuçlandırılması ya da diğer adayın atanması sonucu açılmaktadır.

Akademik kadro davalarında süreç başka adayların atandığının netleşmesi üzerine bazen üniversiteye dilekçe verip bazen de dilekçe vermeden doğrudan idare mahkemesine verilecek dilekçe ile başlamaktadır. Araştırma görevlisi kadrosu için yapılan bilim sınavlarının objektifliği ile öğretim üyesi kadroları için kıyaslanan CV'ler arasındaki farklılıkların hakkaniyete uygunluğunun araştırılması hususlarını kapsamaktadır. Akademisyenlerin görev süreleri, mecburi hizmetleri, yer değişiklikleri, görevlendirilmeleri ile ilgili konular da bu çerçevede değerlendirilmektedir.

Akademik disiplin soruşturmaları sonucu açılan davalar ve yapılan itirazlar Yükseköğretim Kanunu'nun 53. Maddesinde yer alan disiplin eylemlerinden kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla asıl mevzuatımız bu 53. Madde olup bütün disiplin süreci bu maddede anlatılmıştır. Maddede disiplin ve ceza soruşturması olarak ikili ayrıma gidilmiştir.

Yükseköğretim Kanunu'nun 53. Maddesinde uyarma kınama, aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması ve öğretim mesleğinden ya da kamu görevinden çıkarma disiplin cezaları düzenlenmiştir. Disiplin süreçleri bir iddia, şikayet, ihbar ya da resen idare tarafından başlatılmaktadır. Sonrasında disiplin amiri tarafından atanan soruşturmacı rapor hazırlayıp ceza teklif etmekte ve sonuç çıkmaktadır.

Yükseköğretim hukuku kapsamında ücretler yapılacak hukuki işlemin niteliğine göre değişmektedir. Yükseköğretim avukatı olarak Ankara Barosunun her yıl belirlediği avukat asgari ücret tarifesini göz önünde bulundurarak makul bir ücret belirlemektedir. Ankara Barosunun avukat asgari ücret tarifesine internetten ulaşılabilir.

Ücretler başvuru, itiraz veya dava gibi hizmet türlerine ve hizmetin doçentlik, denklik gibi konularına göre değişmektedir. Ücretler hakkında ayrıntılı bilgi almak için bizi arayabilirsiniz.